Diferansiyel Arızası Nasıl Anlaşılır?

Diferansiyel, şanzımandan gelen gücü tekerleklere ileten ve tekerleklerin farklı hızlarda dönmesini sağlayan bir dişli sistemine verdiğimiz isimdir.

Diferansiyel aracınızdaki tekerlekler arasında devir dengesini sağlayan, aracınızın motorunun sağladığı gücü ve torku tekerleğe aktaran parça olan aks ile beraber çalışmaktadır.

Aksların farklı hızlarda dönmesini sağlayan diferansiyel içinde çeşitli dişlilerden oluşan bir mekanizma barındırır.

Diferansiyelin birçok görevi ve işlevi bulunmaktadır.

1. Aracın dönerken iç ve dış tekerleklerinin farklı hızlarda dönmesi gerekir. Aracın yapacağı bu dönüş sırasında iç tekerlek daha kısa bir yol kat eder ve yavaş döner. Dış tekerlek ise daha uzun bir yol kat ederek hızlı döner. Diferansiyel, bu hız farkını sağlayarak aracın dönmesini kolaylaştırmaktadır.

2. Şanzımandan gelen dönme hareketini iki tahrik tekerleğine eşit şekilde iletir. Ancak bu iletim, gerekirse bir tekerleğin diğerinden daha hızlı dönmesine izin verir.

3. Dönüşlerde ve kaygan zeminlerde her iki tekerleğe uygun miktarda tork ileterek aracın dengesini korur ve kayma riskini azaltır.

4. Bazı diferansiyel türleri (örneğin kilitli diferansiyel) arazide veya zorlu yol koşullarında her iki tekerleğe de eşit güç aktararak çekişi artırır ve güvenli bir yolculuk yapmanıza olanak sağlar.

Diferansiyel Arızası Nasıl Anlaşılır?

Direfansiyel arızası önemli bir arızadır ve müdahale gerektirir. Çünkü, diferansiyel aracınız viraj alırken sabitlemeyi dengeyi sağlayan önemli bir aksamdır. Diferansiyel arızası, aracın sürüş dinamiklerini etkileyen ve genellikle dikkatli bir şekilde fark edilebilen sorunlara neden olabilmektedir. Diferansiyeldeki bir sorun, hem güvenliği hem de aracın performansını olumsuz etkileyebilir.

Diferansiyel Arızasının Belirtileri

- Aracınızda kalkış esnasında, vites değişikliklerinde ya da virajlarda "tak" diye vuruntu olması

- Aracınızla seyahat hâlindeyken özellikle de virajlı yollarda diferansiyel ağlaması olarak da adlandırılan bir uğultu sesi gelmesi

- Aracınızın yol tutuşu azalması

- Aracınızın tekerleklerinin lastikleri düzensiz bir biçimde aşınması

- Aracın tekerleklerinin virajlarda veya kaygan zeminlerde birbirinden bağımsız olarak aşırı dönmesi

- Aracınız hızlandığı esnada titremeler oluşması

- Diferansiyelden yağ gelmesi gibi belirtilerdir.

Diferansiyel Tamiri Neden Gerekir?

Diferansiyel; aracınızın tekerleklerinin farklı hızlarda dönmesini sağlayan, özellikle virajlarda aracın dengede kalmasını mümkün kılan önemli bir aksamdır. Zamanla aşınma, yıpranma, yanlış kullanım veya diğer faktörler nedeniyle diferansiyelde arızalar oluşabilmektedir.

Diferansiyelde oluşan bu arızalar aracınızın performansını düşürür, sürüş güvenliğinizi tehlikeye atar ve daha büyük sorunlara yol açabilir.

1. Aşınma ve Yıpranma
Diferansiyel, sürekli çalışan mekanik bir sistem olduğu için zamanla aşınır. Özellikle dişliler, rulmanlar ve şaft bağlantıları gibi parçalar, sürekli hareket ve yük nedeniyle yıpranabilir.
Aşınmış parçalar gürültüye ve titreşime neden olur. Dişlilerdeki aşınma, güç aktarımında aksamalara yol açar.

2. Diferansiyel Yağının Eksilmesi veya Kirlenmesi
Diferansiyel yağı, sistemdeki sürtünmeyi azaltır ve parçaların aşırı ısınmasını önler. Zamanla yağın özelliğini yitirmesi veya eksilmesi, dişlilerin ve rulmanların zarar görmesine neden olabilir.
Yağsız çalışan bir diferansiyel, aşırı ısınır ve bu da dişlilerde ciddi hasara yol açar. Kirli yağ, diferansiyel mekanizmasına zarar verir ve parçaların hızlı aşınmasına neden olur.

3. Tork Dağılımındaki Sorunlar
Diferansiyelin en önemli görevlerinden biri torku tekerleklere dengeli bir şekilde dağıtmaktır. Ancak arıza durumlarında bu görev yerine getirilemez.
Bir tekerlek diğerinden daha fazla güç alırsa çekiş kaybı yaşanır. Virajlarda dengesiz güç dağılımı aracın kontrolünü zorlaştırabilir.

4. Ses ve Titreşim Sorunları
Diferansiyel dişlileri veya rulmanlar hasar gördüğünde ya da montaj hataları olduğunda, sürüş sırasında anormal sesler veya titreşimler ortaya çıkabilir.
Bu belirtiler göz ardı edilirse, diferansiyeldeki hasar büyüyerek aracın hareket kabiliyetini tamamen kaybetmesine neden olabilir. Uzun vadede, bu tür sorunlar maliyetli onarımlara yol açabilir.

5. Yağ Kaçağı
Diferansiyel mahfazasında sızdırmazlık elemanlarının (contaların) hasar görmesi, yağ sızıntısına neden olabilir. Yağ eksikliği, diferansiyel parçalarının sürtünmeye ve aşırı ısınmaya maruz kalmasına yol açar.
Sızıntı fark edildiğinde hızlı müdahale edilmezse, diferansiyel tamamen çalışamaz hale gelebilir. Düşük yağ seviyesi, dişlilerin ve rulmanların kırılmasına neden olabilir.

6. Araç Performansındaki Düşüş
Diferansiyel arızaları, aracın çekiş gücünü ve yol tutuşunu doğrudan etkiler. Özellikle virajlarda ve kaygan zeminlerde aracın kontrolü zorlaşabilir.
Çekiş kaybı, aracın sürüş dinamiklerini etkiler ve güvenli sürüşü tehlikeye atar. Performans kaybı, daha fazla yakıt tüketimine ve lastik aşınmasına neden olabilir.

7. Ağır Yük ve Zorlu Koşullarda Kullanım
Arazi araçlarında veya ağır yük taşıyan araçlarda diferansiyel, normalden daha fazla zorlanır. Bu da sistemin daha hızlı yıpranmasına ve arıza yapmasına neden olabilir.
Aşırı yüklenme, diferansiyel dişlilerinde kırılmalara ve çatlamalara yol açabilir. Bu tür koşullarda diferansiyelin tamamen yenilenmesi gerekebilir.

Diferansiyel Tamiri Sonrası Nelere Dikkat Etmeliyim?

Diferansiyel tamiri sonrası, aracınızın sağlıklı çalışmasını ve tamir edilen parçaların uzun ömürlü olmasını sağlamak için bazı önemli noktalara dikkat etmeniz gerekir.

Kısa Süre İçinde Kontrol Etmeniz Gerekenler:
- Araç hareket halindeyken veya dönüşlerde herhangi bir anormal ses (vınlama, gıcırtı, tıkırtı) olup olmadığını kontrol edin. Bu sesler, tamirde bir sorun olabileceğine işaret edebilir.

- Araç sürüş sırasında normalden fazla titreşim yapıyor mu? Bu durum da bir sorun olduğunu gösterebilir.

- Diferansiyel bölgesinde yağ sızıntısı olup olmadığını kontrol edin. Yeni bir sızıntı, tamirde kullanılan contaların sıkılmamış olabileceği anlamına gelebilir.

Çekiş Gücü: Aracınızın çekiş gücünde herhangi bir azalma veya düzensizlik var mı? Bu, diferansiyeldeki bir sorun veya yanlış ayarlanmanın belirtisi olabilir.

Uzun Vadede Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Diferansiyel yağ seviyesi ve durumu düzenli olarak kontrol edilmeli, gerektiğinde değiştirilmelidir.

- Ani hızlanma ve yavaşlama, aşırı yüklenme gibi durumlar diferansiyele zarar verebilir. Daha yumuşak bir sürüş tarzı benimsenmelidir.

- Çukurlar, engebeli yollar gibi durumlar diferansiyele zarar verebilir. Bu tür yollarda dikkatli sürüş yapılmalıdır.

- Aracınızın diğer parçaları gibi diferansiyel de düzenli bakım gerektirmektedir. Bu nedenle, aracınızı yetkili servise götürerek periyodik bakımlarını yaptırmanız önemlidir.


Aracınızın tüm bakım ve onarım işlemlerinde kullanılan yedek parçaların orjinal veya OEM onaylı olması gerekir. Orjinal veya OEM onaylı olmayan parçalar aracınıza zarar verebilmekte ve aracın çalışmasını güçleştirmektedir.


Kirli Motor Yağı Filtresi Zararları
Polen Filtresi Nedir ve Nasıl Çalışır?
Hava Filtresi Hangi Sıklıkta Değişmelidir?