Aks Değişimi Neden Yapılır?

Aks, yani eksen / dingil tekerlekleri şasiye bağlayan ve tekerleklerin dönmesini sağlayan önemli bir parçadır.

Aks, gücünü aracın şanzıman ve diferansiyelinden alan, aracın hareketini sağlayan çekiş kuvvetini tekerleklere iletmekle yükümlü olan, aynı zamanda aracın ağırlığını destekleyerek süspansiyon sisteminin düzgün çalışmasına yardımcı olan çok önemli bir aksamdır.

Aks karşımıza genellikle iki türde çıkmaktadır:

Çekiş Aksı: Bu akslar, motorun ürettiği gücü tekerleklere ileterek aracın hareket etmesini sağlamaktadır. Önden çekişli, arkadan itişli veya dört tekerlekten çekişli sistemlere bağlı olarak farklı tiplerde karşımıza çıkabilmektedir.

Sabit Aks: Bu akslar genellikle dönen tekerleklerin montaj noktalarını destekleyen, ancak güç iletemeyen akslardır. Örneğin, önden çekişli araçlarda arka tekerlekler sabit akslara monte edilmiştir.

Aks sistemi, aracın dengeli bir şekilde hareket etmesini, viraj almasını ve zorlu yol koşullarında tekerleklerin yerle olan temasını korumasını sağlamaktadır.

Araçtaki tüm yükü taşıma görevine sahip olan aks esnek mekanik yapısı sayesinde aracınızın olumsuz yol koşullarında bile hareket etmesini ve risksiz yol almasını sağlamaktadır.

Aks Değişimi Neden Yapılır?

Aks değişimi, bir araçta aksın hasar görmesi veya işlevini tam olarak yerine getirememesi durumunda yapılır.

Aks değişimi gerektiren sık rastlanan durumlar şunlardır:

- Zorlu yol koşulları, ağır yük taşıma, kazalar veya darbelere maruz kalma gibi nedenlerle aks kırılabilir ya da çatlayabilir. Bu durumda aks değişimi zorunludur.

- Aksın bağlı olduğu rulmanlar zamanla aşınabilir ve bozulabilir. Rulmanlardaki aşınma, aksın düzgün çalışmasını engelleyerek titreşimlere neden olabilmektedir.

- Aksın esnek hareket etmesini sağlayan körükler hasar görüp yırtıldığında bu körüklerden kir, su veya toz girebilir. Bu durum aksın yağsız kalmasına ve aşınmasına yol açabilir. Körüklerin tamir edilememesi hâlinde aksın değiştirilmesi gerekebilir.

- Aks arızalandığında araçta hızlanırken veya viraj alırken metalik sesler veya titreşimler hissedilebilir. Bu belirtiler, aksın zarar gördüğünü ve değiştirilmesi gerektiğini gösterebilir.

- Aksın bozulması, aracın çekiş gücünde azalma ve yol tutuşunda kayıplara neden olabilir. Bu gibi durumlarda güvenli sürüş sağlamak için aks değişimi yapılması gerekebilir.

Bu ve benzeri nedenlerle aksın düzgün çalışmadığı tespit edildiğinde değişimi yapılmalı, aracın güvenli ve verimli bir şekilde çalışmaya devam etmesi sağlanmalıdır.

Aksın Arızalı Olduğu Nasıl Anlaşılır?

Aksın arızalı olduğunu anlamak için bazı belirtiler ve işaretler mevcuttur.

Aşağıdaki belirtilerden aksın arızalandığını anlamak mümkündür:

Tıkırtı Sesleri: Özellikle dönüş yaparken ön tekerleklerin yakınında bir tıkırtı sesi duyulması, aksın hasar gördüğüne işaret edebilir. Bu ses genellikle aks körüğü zarar gördüğünde ortaya çıkar ve aksın içindeki yağın dışarı sızması sonucu aşınmalar başlar.

Titreşimler: Aracı sürerken direksiyonda veya araç içinde belirgin bir titreşim hissediyorsanız, aks arızalı olabilir. Titreşimler, aksın dengesi bozulduğunda veya aksın bükülmesi durumunda meydana gelir.

Yağ Sızıntısı: Aksın ucundaki körüklerde yırtılma varsa, aksın içindeki yağ sızabilir. Bu, aksın korunmasını zorlaştırır ve aşınmalara yol açar. Tekerlek yakınlarında yağ veya gres sızıntısı fark ederseniz, aksı kontrol ettirmek faydalı olabilir.

Düzensiz Çekiş: Aks arızalandığında, aracın çekiş performansında bir düşüş meydana gelebilir. Aracınızın hızlanması zorlaştıysa veya çekiş gücünde bir dengesizlik hissediyorsanız, aks sistemiyle ilgili bir sorun olabilir.

Dönüşlerde Sorunlar: Aracınızı döndürürken zorlanıyorsanız veya alışılmadık sesler duyuyorsanız, aks arızası olasılığı artar. Özellikle dönüşlerde tıkırtı sesleri veya aksamalı bir hareket aks probleminin işareti olabilir.

Sürtünme Sesleri: Sürüş sırasında sürekli bir sürtünme sesi duyuyorsanız, aks rulmanlarında veya aksın kendisinde bir sorun olabilir. Bu ses genellikle hızla birlikte artar.

Aks Değişimi Sırasında Hangi Parçalar Kontrol Edilir?

Aks değişimi sırasında yalnızca aks değil, aksın düzgün çalışmasını etkileyebilecek diğer önemli parçalar da kontrol edilmelidir. Bu kontroller, ileride oluşabilecek sorunları önlemek için oldukça önemlidir.

Aks değişimi sırasında kontrol edilmesi gereken başlıca parçalar şunlardır:

- Aks körükleri, aksın içindeki yağın dışarı çıkmasını önler ve toz, kir gibi dış etkenlerin aksa girmesini engeller. Körüklerde yırtılma veya aşınma varsa, değiştirilmeleri gereklidir.

- Aks rulmanları, aksın düzgün dönmesini sağlar. Aşınmış veya hasar görmüş rulmanlar, titreşimlere ve seslere neden olabilir. Rulmanlar kontrol edilmeli ve gerekiyorsa değiştirilmelidir.

- Rot başları ve kolları, direksiyon sisteminin bir parçasıdır ve tekerleklerin yönlendirilmesinde rol oynar. Aks değişimi sırasında bu parçalar aşınma, gevşeme veya hasar açısından incelenmelidir.

- Tekerlek göbekleri, tekerleğin aksa bağlandığı ve döndüğü noktadır. Göbeklerde herhangi bir aşınma veya hasar varsa, bu da aks sistemine zarar verebilir. Göbekler dikkatle kontrol edilmelidir.

- Aks değişimi sırasında aracın amortisörleri ve süspansiyon bileşenleri de gözden geçirilmelidir. Bu parçalar aksla birlikte çalışır ve aşınmaları aksın dengesini etkileyebilir.

- Aks, fren sistemiyle doğrudan ilişkilidir. Bu nedenle fren diskleri, balatalar ve fren hortumları da kontrol edilmelidir. Özellikle fren disklerinde aşınma veya deformasyon varsa, bu aksın işlevselliğini etkileyebilir.

Aks değişimi sırasında bu parçaların kontrol edilmesi, aracın uzun vadede daha güvenli ve sorunsuz çalışmasını sağlar. Aşınmış veya hasar görmüş parçalar tespit edilirse, aksla birlikte değiştirilmesi önerilir.



Kirli Motor Yağı Filtresi Zararları
OEM Nedir?
Filtre Seçiminde Şase Numarasının Önemi